Ahmet Hamdi Tanpınar

Ahmet Hamdi Tanpınar, 23 Haziran 1901 tarihinde İstanbul’da doğdu. Doğduğu şehirde öğrenim hayatına başlayan Tanpınar’ın babası kadıydı. Babasının görevi nedeniyle çocukluğunun büyük bir kısmı İstanbul dışında geçerdi. Eğitimini başka şehirlerde sürdüren Tanpınar’ın annesi bu yıllarda hayatını kaybetmiştir. Bu sırada henüz 13 yaşında olan Tanpınar, annesinin ölüm hadisesini eserlerine de yansıtmıştır.

Daha sonra Antalya’ya yerleşen Ahmet Hamdi Tanpınar, lise eğitimini burada tamamlar. Tanpınar, Kerkük’te başlayan okuma tutkusunu Antalya’da daha rahat geliştirebilir. Bu dönemde okuduğu kitaplar arasında özellikle Yeni Mecmua’yı ve orada tanıdığı Yahya Kemal’in gazellerini anar. Aynı dönemde okumaya başladığı Ahmet Haşim’den de derin şekilde etkilenir.

Felsefe veya tarih okumaya niyetliyken Edebiyat Şubesi’nde Yahya Kemal’in ders verdiğini öğrenince oraya devam etmeye karar verir. Söylediğine göre üzerindeki ilk büyük tesiri Yahya Kemal yapmıştır. Onun rehberliğinde divan şiirinin lezzetini tattığını Galib’i, Nedim’i, Baki’yi öğrendiğini söyler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne kaydolur. Tanpınar’ın edebiyat yaşamı için bu büyük bir adımdır. 1919 senesinde kaydolduğu Edebiyat Fakültesi’nde hocaları arasında Yahya Kemal Beyatlı bulunmaktadır. Üniversite eğitiminden ise Hüsrev-ü Şirin mesnevisi üzerine hazırladığı bir tez ile mezun olmuştur.

Tanpınar, şiirlerini ilk olarak Dergâh dergisinde yayımlamıştır. Üniversite mezuniyetinden sonra edebiyat öğretmenliği yapmaya başlamıştır. Liselerde, enstitülerde edebiyat öğretmenliği yapan Tanpınar, Güzel Sanatlar Akademisi’nde sanat tarihi öğretmenliği yapmıştır. İlerleyen zamanlarda Ahmet Hamdi Tanpınar, söz konusu akademide estetik dersi de vermeye başlamıştır. Yine bu senelerde usta yazar, mitoloji derslerini de ekleyerek kariyerinde önemli adımlarla ilerlemiştir. 1939 senesinde ise Tanpınar, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne Yeni Türk Edebiyatı Profesörü olarak atanmıştır. Edebiyat yaşamının yanı sıra Tanpınar, 1942 senesinde milletvekili olarak meclise girmiştir. Bir süre bu görevi yerine getiren usta yazar bu görevinin ardından Milli Eğitim Bakanlığı’nda müfettişlik görevini üstenmiştir. Birçok ülkede görev yapan Tanpınar, 23 Ocak 1962 tarihinde kalp krizi nedeniyle yaşama veda etmiştir.