fbpx

Geceyim

Barış Manço

Türkiye’de toplum ve sanatçı arasındaki diyalogu en iyi kuran sanatçılardan biri de Mehmet Barış Manço’dur. Manço toplumunun hemen her kesimine, yani 7’den 77’ye herkese hitap eder.

1943’ten 1999’a dek 56 yıllık dolu dolu bir hayat… 40 yılı sanatla iç içe, Ekvator’dan kutuplara sayısız başarıyla geçmiş bir yaşam… Son 30 yılı milyonlarca sevgiliyle, 7’den 77’ye her yaş grubundan sevenleriyle, “Bu Dünya Benim Memleket” sloganıyla donatılmış bir ömür…

 

Devlet konservatuarı klasik Türk sanat müziği hocası, sanatçısı ve yazar Rikkat Uyanık ve Hakkı Manço çiftinin ikinci çocuğu olan Mehmet Barış Manço, Zeynep Kamil Hastanesi’nde dünyaya geldi.

 

 


Ortaöğretimine yatılı olarak Galatasaray Lisesi’nde devam etti. 14 yaşındayken amatör olarak müzikle ilgilenmeye başladı. Galatasaray Lisesi’nden ayrıldı ve eğitimini Şişli Terakki Lisesi’nde sürdürdü.

 

 

 


 

Barış Manço’nun ilk 45’liği Grafson Plak etiketiyle 1962 yılında yayınlandı. Barış Manço, Eylül 1963’te Belçika Kraliyet Akademisi’nde yüksek öğrenim görmek için Türkiye’den ayrıldı.

 

 


1970 yılının Kasım ayında, Dağlar Dağlar adlı plağını yayınladı. 700.000’den fazla satan Dağlar Dağlar’la birlikte o artık bir stardı. Dağlar Dağlar, Manço’ya Platin Plak Ödülü’nü kazandırdı.

 

 

 


1981 yılının sonlarına doğru “Sözüm Meclisten Dışarı” albümüyle olay yaratan Manço, müzikal kariyerinin zirve noktalarından birini yaşadı. Aynı yıl ilk kez baba olma heyecanını tattı.

 

 

 


 

Barış Manço, bir yandan televizyon, bir yandan video klip, bir yandan konser ve turneler, bir yandan da yurt dışı temaslarına devam ettiği 1990’lı yıllarda temposunu iyice artırdı.

 

 

 

 

Cumhuriyet devrimlerini yaşayan aile, soyadı kanunu ile birlikte “Mançozade” olan aile adlarını değiştirerek, “Manço” soyadını alırlar. Abdi Bey ile Nimet Hanım’ın oğlu Hakkı Manço, Rikkat Uyanık ile evlenir. Hakkı Bey ile Rikkat Hanım’ın ikinci çocuğu 2 Ocak 1943 tarihinde doğan Mehmet Barış Manço’dur. Onlar, Barış Manço, Oktay Manço, Savaş Manço ve İnci Manço olarak dört kardeştiler.

 

İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında doğan Barış Manço, ailesinin savaşın bitmesine duyduğu özlem nedeniyle “Barış” isminin kendisine verildiğini söylemektedir. Barış Manço ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti’ndeki “Barış” adını taşıyan ilk kişidir. Dönemin Türk Sanat Müziği sanatçısı olan Rikkat Hanım ile Hakkı Bey, Barış 3 yaşındayken ayrılırlar. Babasının yanında büyüyen Barış Manço’nun çocukluğu Kadıköy’de geçmiştir. İlkokulu Gazi Mustafa Kemal İlkokulu’nda tamamlamış, daha sonra Galatasaray Lisesi’ne devam etmiştir. 10. sınıftayken babasını kaybeden Barış Manço, Galatasaray Lisesi’nden ayrılarak Şişli Terakki Lisesi’ne gitmiş ve oradan mezun olmuştur.

Barış Manço, aileden gelen yetenekle 2 yaşından itibaren şarkı söylemeye ve ortaokul 2.sınıf öğrencisiyken de amatör olarak müzikle uğraşmaya başlamıştır. Liseyi bitirince 20 Eylül 1963 tarihinde, önce Paris’e, oradan da Belçika’ya ağabeyi Savaş Manço’nun yanına gider. Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nde resim, grafik ve iç mimari okur. Lisede çok başarılı olmayan hatta müzik ve coğrafyadan ikmale kalan Barış Manço, bu okuldan çok iyi bir derece ile; okul birincisi olarak mezun olmuştur. Galatasaray Lisesi’nde başlayan müzik hayatı, Belçika’da da devam etmiştir.

 

Manço, 1969’da yurda döndüğünde “Dağlar Dağlar” şarkısını yaptı. Bu şarkı, O’nun hayatında önemli bir dönüm noktası oldu. Aynı yıllarda görüntüsü değişmekte, müziği ve kıyafetleri ile bir ekol oluşturmaya başladı. Barış Manço, insan ilişkileri konusunda çok iyidir. Bağlantı kuramayacağı hiçbir canlı yok denebilir. Zaten daha sonraki yıllarda da yaptığı bir röportajında; “Kendimi, toplumla diyalog kuran bir iletişim aracı olarak görüyorum” diyecektir.

 

1971 yılında askerlik yılları başlayacaktır. Askerdeki ilk ayları; hem ani olarak askere alınması, diplomasına rağmen üniversite mezunu olmasının tartışılması, hem de saçlarının kesilmesi nedeniyle çok keyifli başlamadı. Askerliğini Polatlı’da topçu asteğmen olarak yaptı. Askerliğin son ayları ise güzel dostluklar ve askeriyede bir dizi konserlerle üretken bir hale dönüştü.

 

Askerlikten sonra yine bir süre Belçika günleri araya girmektedir. Barış Manço; sıradışı kıyafetleri, takıları, enterasan el hareketleri ve şarkılarına çektiği klipler ile bizleri şaşırtmayı sürdürmeye devam eder. Sanatçı, görevinin biraz da şaşırtıcı şeyler yapmak olduğuna inanmıştı. Yıllar geçtikçe bu davranış ve biçimlerin onun özgün kişiliği olduğunu daha iyi anlayacaktık…

Barış Manço, 18 Temmuz 1978’de Kadıköy Evlendirme Dairesi’nde Lale Çağlar (Manço) ile evlendi. Bu konuda da topluma örnek olmayı başaran Barış Manço, evliliğinde de İstanbul geleneğini sürdürdü. Bu evliliği, Lale Manço da 1998 yılında verdiği bir röportajda “Barış içinde 23 yıl” diye tanımlıyor. Çiftin evdeki birliktelikleri, iş hayatında da devam etmiştir. Lale Manço, televizyon programlarına yönetmen ve yapımcı olarak imzasını atar. Bu beraberliğe, oğulları 19 Mayıs 1981’de Doğukan Hazar, 24 Temmuz 1984’de de Batıkan Zorbey katılır. Dünya çocuklarının Barış abisi, kendi çocuklarıyla da iyi arkadaş olduğunu söylemektedir. Yoğun iş programı çocuklarını ihmal etmesine asla neden olmamıştır.

 

Çocukları için en büyük öğüdü, yaptıkları işin en iyisini severek yapmaları gerektiğidir. Çocukları için tek kaygısının “adam gibi adamlık” konusunda olduğunu dile getiren Barış Manço, çocuklarının hangi mesleği yaparsalar yapsınlar, tornacı bile olsalar, insanların “Doğukan usta, öyle bir vida sıkar ki başka türlü sıkar” denmesini arzu ettiğini söylemektedir. O, doğu ile batının sentezini yapmıştı. O’na göre, “doğunun her şeyi kötü, batının her şeyi iyi” doğru bir kavram değildi. Oğullarına da Doğukan ve Batıkan isimlerini koyması, doğu ve batının barış içinde olması dileğinden kaynaklanmaktadır.

 

Birçok ülkede başarısının takdir edilmesi ve çeşitli ödüllerle taçlandırılmasına rağmen “Türkiye’de ise 40 yıllık sanat yaşamımda baş sayfaya çıkamadım” gibi bir serzenişte bulunmuştu. Ne yazık ki yıllar sonra baş sayfada bulunma nedenin “vefat” olması çok ama çok hüzünlü bir durumdu…

Önemli olmaktan çok değerli olmayı tercih ettiğini söyleyen Barış Manço, duygusallığı, seçtiği bir yaşam biçimi olduğunu vurgularken, kendi deyimiyle kuzey kutbunu da asla kaybetmediğini de sözlerine ekliyor.

Türkiye’deki en uzun ve en başarılı televizyon programlarını yaptı. 200’den fazla şarkısı O’na; 12 altın ve platin albüm/kaset ödülü kazandırdı. Şarkılarının bir bölümü Yunanca, Bulgarca, Arapça, Farsça, Japonca, İbranice, Fransızca, İngilizce ve Flemenkçe’ye çevrildi. Her ülkede şarkıları çok sevildi. Kongo’daki 12-13 bin kişinin katıldığı konserde “Domates Biber Patlıcan”ı söylerken, Kongoluların koro halinde şarkıya eşlik etmeleri şarkının evrenselliği hakkında bilgi vermektedir. Bu konuya başka bir örnek de Mısır’da yaşanmıştı. Barış Manço, Mısır Televizyonu’nda canlı yayında Dağlar Dağlar’ı Arapça söylemişti, bu programın sonunda Mısırlılar sokağa döküldüğü gibi, program da defalarca tekrarlanmıştı.

 

En büyük arzusunun ansiklopedilerde yer almak olduğunu söyleyen ve “Barış Manço Müzesi” kurmak isteyen Manço, “20. yüzyılda yaşamış, o yüzyıla damgasını vurmaya çalışan bir Türk’üm, 20.yüzyılın Türk müziğini yapıyorum” demektedir. Müzik ve televizyon hayatında sayısız ödüller alan Barış Manço, 1991 yılında devlet sanatçısı ünvanı, yine aynı yıl Hacettepe Üniversitesi onursal doktora ünvanı, Uluslararası Teknoloji Ödülü, Japonya Uluslararası Kültür ve Barış ödülü, Belçika Krallığı Leopold II Şövalyesi nişanı, Fransız Kültür Bakanlığı Edebiyat ve Sanat Şövalyesi nişanı, Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı; Türkmen Vatandaşlığı ödülleri kazanmıştır…

 

Barış Manço, 1999 yılında 31 Ocak’ı 1 Şubat’a bağlayan gece, geçirdiği kalp krizi sonucunda hayata veda etmiştir. Ancak, bu büyük sanatçı bıraktığı eserler ile her zaman Türk Milleti’nin kalbinde yaşayacaktır…

—————————————————————————————————————

 

Barış Manço Hayat Kronolojisi (1943-1999)

 

1943 : İstanbul Zeynep Kamil Hastanesi’nde doğdu.

1958 : 15 yaşındayken, “Kafadarlar” adlı ilk müzik grubunu kurdu.

1958 : İlk kez sahneye çıktı.

1959 : Galatasaray Lisesi’nde ilk resmi konserini verdi.

1960 : İkinci müzik grubu olan “Harmoniler”i kurdu.

1962 : İlk 45’liğini çıkardı.

1963 : Desen ve grafik sanatları eğitimi almak için Belçika’ya gitti.

1964 : Fransa’da sansasyonel bir 45’lik çıkardı.

1965 : Fransa’da ilk konserini verdi.

1966 : Paris’te iki yeni 45’lik daha çıkardı.

1969 : Mazhar Alanson ve Fuat Güner ile birlikte “Kaygısızlar” grubunu kurdu.

1970 : Belçikalı Marie Claude (Manço) ile evlendi.

1970 : Belçikalı Marie Claude’den (Manço) ayrıldı.

1970 : “Dağlar Dağlar” adlı şarkısının sözlerini yazdı. Bu şarkı O’nun için bir dönüm noktasıydı.

1971 : 1969 Türkiye Güzeli Azra Balkan ile nişanlandı.

1971 : Askerliğini Ankara’nın Polatlı ilçesinde topçu asteğmen olarak yaptı.

1972 : Hayatının sonuna dek birlikte çalışacağı “Kurtalan Ekspres” grubunu kurdu.

1972 : 1969 Türkiye Güzeli Azra Balkan’dan ayrıldı.

1973 : İlk video klibini “Hey Koca Topçu” adlı şarkısına çekti.

1975 : “2023” adlı ilk LP albümünü piyasaya sürdü.

1975 : “Baba Bizi Eversene” adlı ilk ve tek sinema filmini çekti.

1976 : Belçika’da “Baris Mancho” adlı albümünün kayıt çalışmalarını tamamladı ve albüm tüm Avrupa’da piyasaya sürüldü.

1978 : Lale Çağlar (Manço) ile evlendi.

1979 : “Yeni Bir Gün” adlı albümünü çıkardı.

1979 : Yılın Erkek Sanatçısı, Yılın Bestecisi ve Yılın Grubu ödüllerini aldı.

1980 : “20. Sanat Yılı Disco Manço” adlı albümüyle 20. sanat yılını 2 yıl gecikmeli olarak da olsa kutladı.

1981 : “Sözüm Meclisten Dışarı” adlı albümün çıkması ile birlikte Barış Manço artık önlenemez bir tutku haline geldi. Söz konusu albüm, “Dönence”, “Gülpembe”, “Alla Beni Pulla Beni”, “Ali Yazar Veli Bozar” gibi hitleriyle 1981 yılının en çok satılan albümü oldu.

1981 : İlk oğlu Doğukan Hazar Manço doğdu.

1983 : “Estağfurullah Ne Haddimize” adlı albümünü çıkardı.

1983 : Yılın en iyi pop müzik sanatçısı seçildi.

1984 : İkinci oğlu Batıkan Zorbey Manço doğdu.

1984 : “Barış Manço Moda 81300” adlı Moda’daki köşkü satın aldı.

1985 : “24 Ayar” adlı albümünü çıkardı.

1986 : “Değmesin Yağlı Boya” adlı albümü, Barış Manço’nun kasetle birlikte aynı zamanda plak formatında satışa sürülen son albümü oldu.

1988 : 30.Sanat Yılını, “Ful Aksesuar ’88 Manço Sahibinden İhtiyaçtan” adlı albümüyle kutladı.

1988 : Türk televizyon tarihine damgasını vuracak olan “Barış Manço ile 7’den 77’ye” adlı televizyon programı TRT 1’de yayın hayatına başladı.

1989 : “Darısı Başınıza” albümü ile başarılarının doruk noktasına ulaştı.

1989 : TRT tarafından yılın en başarılı pop müzik sanatçısı seçildi.

1991 : “Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı” ünvanına layık görüldü.

1992 : “Mega Manço” adlı albümünü çıkardı. “Ayı” adlı şarkısıyla 80’lerin sonunda doğan yeni neslin sevgilisi oldu.

1995 : “Müsaadenizle Çocuklar” albümünü çıkardı. Bu, O’nun içerisinde yeni şarkılarının bulunduğu son stüdyo albümü olacaktı.

1996 : Japonya’da büyük bir konser vererek, konser kayıtlarından oluşan “Barış Manço Live In Japan” albümünü çıkardı.

1998 : Aralık 1998’de “Barış Manço ile 7’den 77’ye” programının 378. bölümünü çekerek, Türk televizyon tarihinde bir rekora imza attı. Bu, efsane tv programının son bölümüydü.

1999 : “Mançoloji” albümünün çalışmalarına başladı. Ancak, “Ömrümün Sonbaharında” şarkısında dediği gibi, son şarkısını tamamlayamadan hayata veda etti.

 

Kaynaklar:

www.barismancomix.com

Muhammet Sani Adıgüzel/VEFATININ 10. YILI DOLAYISIYLA
KARINCA DOSTU BR AGUSTOS BÖCEG: BARIS MANÇO (1943-1999)

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
%d blogcu bunu beğendi: